Wat is de grootste vijand van een militair? Anders gezegd, wat veroorzaakt de grootste uitval? Vijandelijk vuur? EID’s? Kijk naar een gemiddelde oorlogsfilm en dat beeld ontstaat inderdaad.
Het zal wellicht verbazen, maar een groot deel van de uitval onder militairen wordt niet veroorzaakt door kogels, bommen of explosies. Hygiëne, conditie (lichamelijk/mentaal), hitte, kou, vectoren en een goeie inspanning/rust balans zijn enkele grote uitdagingen waarmee militairen te kampen krijgen. Terecht dus dat defensie haar personeel voortdurend probeert bewust te maken van het belang van HPG (hygiëne en preventieve gezondheidsmaatregelen).

Het moet in de winter van ’96/’97 zijn geweest dat ik met mijn groepsmaten achterin de YPR zat voor een actie. Ik had de voorgaande maanden zeer slecht geslapen door zorgen op privé gebied en zonder dat ik het mijzelf realiseerde was ik afgemat.
Laat het nu net zo zijn dat we in die tijd nog wel winterse omstandigheden kenden die je gerust streng mag noemen. Iets met vorst.
Vlak voor we de YPR bestegen hadden we andere werkzaamheden gedaan in de sneeuw, dus ik had mijzelf lekker warm gekleed. De temperatuur in het voertuig was goed, want het kacheltje brandde op volle toeren. Dat zat dus best even lekker, zo na die kou daarbuiten. Lekker opwarmen.
Helaas had ondergetekende even niet stil gestaan bij wat er gebeurt wanneer je met dikke kleding en harnas omgehangen in een warm voertuig gaat zitten om daarna in winterse omstandigheden een actie uit te gaan voeren.

Gekoppeld aan de toch al aanwezige vermoeidheid zorgde dat voor (achteraf) gegarandeerde uitval. Als ik op dat moment tien stappen heb gezet, nadat ik over de klep van de YPR de sneeuw in stapte is het veel. Het ene moment hoorde ik nog mijn kisten snerpen in de sneeuw en het geschreeuw en leven van een aanvallende actie, het volgende moment werd alles zwart voor ogen.
Ik ontwaakte pas weer in het veldhospitaal, alwaar ik door goede zorg snel weer op de been was om de oefening te hervatten.

Persoonlijk krijg ik nogal jeuk van het zoeken naar een schuld of schuldige, wat zeker in deze tijd nogal aanwezig is. Oorzaak en gevolg, daar kan ik wat mee.
Om te beginnen was de ellende voorkombaar geweest als ik met mijn meerdere had gesproken over mijn privésituatie. Niet dat zij er ook maar iets aan hadden kunnen doen, maar soms kan het al zoveel schelen als je alleen al over praat.
Daarnaast had het handig geweest als ik wat meer stil had gestaan bij het aanpassen van mijn kleding op de situatie.
Dit is natuurlijk best een hele specifieke situatie. Toch, als personeel bewust is van deze gevaren, er in alle lagen rekening gehouden wordt op deze factoren en er in materieel bewust gekozen wordt voor risicovermindering kan de uitval enorm verkleint worden.

Daar is defensie zich ook steeds meer van bewust.
Hittestress is in de HPG dan ook een item waar tegenwoordig veel aandacht voor is binnen de organisatie. Drink voldoende en regelmatig,  zorg voor de aanvulling van nitraten, pas je kleding aan op het weer, etc.
Het belangrijkste blijven echter de keuzes die we zelf maken. Goed dat er beleid gevoerd wordt dat mensen bewust wil maken, uiteindelijk moeten we het zelf doen.
Dit gezegd hebbende, was mijn uitval destijds eigenlijk zo specifiek wel? Uiteindelijk valt er niemand uit die het aan ziet komen. Ieder geval van uitval door dit soort omstandigheden wordt veroorzaakt door een combinatie van onhandige keuzes.