Denkend aan de jaren 90, denk ik ook aan de opkomst van de housescene. Jongeren leken nog vrijer dan in de jaren 70 en het leven leek te bestaan uit feesten. Er leek een bepaalde desinteresse in de toekomst te heersen bij velen. We leven nu, dus feesten we nu.

Maar ook denk ik bij de jaren 90 aan de groeiende welvaart en hoe mensen onbeperkt leken te willen leven.
Mensen gingen ineens veel vaker verder op vakantie, leken meer dan ooit belang te hechten aan het hebben van dingen, het backpacken was in opkomst en uit eten gaan werd heel normaal. Of je nu jong was of minder jong, het draaide om vrijheid.
Dat was onze wereld.

Hoe schril was het contrast tussen die gekende welvaart en de groeiende armoede wereldwijd. En hoe schril was het contrast tussen de ervaren vrijheid en de situatie in andere delen van de wereld.
Hoe anders begonnen de jaren negentig voor het toenmalig Joegoslavië?
Het was er al onrustig sinds de dood van Tito in 1980. De Joegoslavische burgeroorlog begon toen Slovenië zichzelf onafhankelijk verklaarde.

In de tussenliggende jaren waren diverse groeperingen zich steeds meer gaan afzetten tegen de eenheid van Joegoslavië. Hoewel, eenheid.
Aan het einde van WOII werd het koninkrijk der Serven, Kroaten en Slovenen opgericht. Het was letterlijk een samenraapsel van geclaimde koninkrijkjes en staten.
In 1929 veranderde koning Alexander de naam in Het koninkrijk Joegoslavië.
Tijdens WOII raakte het koninkrijk versnipperd en verschillende delen geclaimd door buurlanden.

Het Joegoslavië van Josip Tito ontstond na de Tweede wereldoorlog in 1946, toen de Federale Volksrepubliek Joegoslavië werd uitgeroepen. De eerste jaren was de voormalig maarschalk nog premier achter Ivan Ribar. Vanaf 1953 was hij president van de volksrepubliek.
Een leider die met harde hand regeerde.
Achteraf is het niet zo verwonderlijk dat met de dood van deze man, het einde van de volksrepubliek begon. Zeker niet omdat de Sovjet Unie en daarmee het Oostblok in die periode omver vielen.
Toen bleek dat het Joegoslavië van koning Alexander, het Jogoslavië van Tito, eigenlijk altijd een verzameling van verschillende bevolkingsgroepen was gebleven.

In oktober 1991 wist Slovenië tijdens een tiendaagse oorlog haar vrijheid terug te winnen. Het was de opmaat naar het totaal uiteenvallen van de volksrepubliek en het gezicht van oorlog die de rest van de jaren negentig het beeld van de Balkan zou blijven beheersen. Op 11 juni 1995 drongen Bosnisch-Servische troepen onder bevel van generaal Mladic het door de VN als veilige enclave aangewezen Srebrenica binnen. In de daarop volgende genocide werden meer dan 8000 moslimsjongens en mannen gedeporteerd en vermoord. De bij de inval aanwezige Nederlandse Dutchbat militairen stonden compleet machteloos. Zij moesten toezien hoe de meest gruwelijke daad van genocide sinds WOII zich afspeelde. Hoewel toezien nogal misleidend klinkt. Het is een misverstand waaraan de media nogal hardnekkig vasthoudt, echter als je weet dat de moordpartijen buiten het blikveld van de Nederlandse militairen plaatsvonden, simpelweg onwaar. Meer over het Servische verraad, lees je in mijn blog Er is er een schuldig hoera, hoera.
Het zou nog lang duren voor Mladic moest boeten voor zijn misdaden tegen de mensheid. Voor veel van de Nederlandse militairen, aanwezig tijdens de val van Srebrenica, is het litteken nooit vervaagd.

Op 11 juli 2020 is het 25 jaar geleden dat Srebrenica, ondanks de herhaaldelijke smeekbeden om hulp van Luitenant-kolonel Karremans, viel.
Laten we nooit vergeten.